HistoriÄ™ tej zasÅ‚użonej dla powiatu jednostki przypomniaÅ‚ jej dyrektor, Andrzej MatÅ‚awski: – Obiekt rozpoczÄ…Å‚ dziaÅ‚alność hodowlanÄ… w kwietniu 1885 roku. PosiadaÅ‚ wówczas 148 ogierów, głównie rasy wchodniopruskiej i hanowerskiej. Pierwszym kierownikiem stada zostaÅ‚ rotmistrz rezerwy – Kieckebusch. W 1911 roku kierownictwo stada objÄ…Å‚ Reinersdorf, który w koÅ„cu 1918 r., po kapitulacji Niemiec opuÅ›ciÅ‚ Gniezno. To wÅ‚aÅ›nie wtedy, dziÄ™ki pomocy powstaÅ„ców wielkopolskich udaÅ‚o siÄ™ udaremnić wywóz ogierów do Niemiec. W roku 1922 gnieźnieÅ„skie stado byÅ‚o najliczniejszym spoÅ›ród siedmiu stad paÅ„stwowych.
GnieźnieÅ„skie Stad Ogierów ulegaÅ‚o wielu przeobrażeniom w ciÄ…gu minionego wieku, zdecydowanie jednak najwiÄ™cej zawdziÄ™cza dyrektorowi CzesÅ‚awowi MatÅ‚awskiemu, peÅ‚niÄ…cemu tÄ™ funkcjÄ™ w latach 1950 – 1992. W bardzo krótkim czasie po wojnie udaÅ‚o mu siÄ™ odbudować stan liczebny ogierów, który w 1945 roku wynosi 61 sztuk, w 1949 roku 156 sztuk, a w 1957 roku 236 sztuk. ZnaczÄ…cy wpÅ‚yw Stada Ogierów w Gnieźnie na hodowlÄ™ terenowÄ… potwierdzajÄ… uzyskane licencje. Od 1945 do 1985 roku zalicencjonowano w terenie 573 ogiery po ojcach z PaÅ„stwowego Stada Ogierów i okoÅ‚o 6.000 klaczy.
O zasługach dyrektora Czesława Matławskiego mówił, odsłaniając tablicę poświęconą wieloletniemu dyrektorowi, Leszek Hądzlik, prezes Wielkopolskiego Związku hodowców Koni, organizacji, która powstała w 1955 roku, miedzy innymi dzięki działalności hodowlanej Państwowego Stada Ogierów w Gnieźnie:
Przyjęła się powszechna opinia, iż kierownicy stad ogierów zajmują się wyłącznie porządkami i administracją, a z hodowlą nie mają do czynienia w dużym stopniu. Dla Czesława Matławskiego rejon działalności stada był jedną wielką stadniną, którą doskonale znał. Znał hodowców i konie. Był zapalonym jeźdźcem. W Gnieźnie założył sekcję jeździecką, której sam był czynnym zawodnikiem. Wywalczył złoty medal i tytuł pierwszego po wojnie mistrza Polski w skokach przez przeszkody w roku 1953.
Wielokrotnie organizował mistrzostwa w ujeżdżaniu i skokach przez przeszkody, był zawodnikiem, trenerem, popularyzatorem jeździectwa i sportów zaprzęgowych. Następcą w kierowaniu gnieźnieńskim stadem został jego syn Andrzej.
Na pewno odsÅ‚oniÄ™cie tablicy to wzruszajÄ…cy moment, ponieważ miaÅ‚em okazjÄ™ dość dÅ‚ugo pracować pod kierunkiem ojca, byÅ‚ moim pierwszym nauczycielem jazdy konnej – mówi wzruszony Andrzej MatÅ‚awski. – Przyjemnie jest sÅ‚yszeć z ust hodowców pochlebne zdania o nim.
Andrzej Matławski podkreślił jednak, że konie nie pełnią już funkcji użytkowej takiej, jak jeszcze kilkadziesiąt lat temu:
OdkÄ…d na wsi zastÄ…piÅ‚y je ciÄ…gniki, sytuacja siÄ™ zmieniÅ‚a – teraz potrzebne sÄ… zwierzÄ™ta do sportów i rekreacji – najlepiej sprawdzajÄ… siÄ™ konie rasy wielkopolskiej i szlachetnej półkrwi. W Gnieźnie jest ich w tej chwili okoÅ‚o 40.
Wielką szansą dla Gnieźnieńskiego Stada Ogierów jest zdaniem jej obecnego administratora jeździectwo i sporty hipiczne:
– U nas dziaÅ‚a sekcja jeździecka Lech Gniezno, sekcja Dragon i sekcja dziaÅ‚ajÄ…ca przy Kolegium Europejskim – mówi. – Stado jest otwarte dla wszystkich amatorów jeździectwa i mam nadziejÄ™, że jeżeli dobre wiatry pozwolÄ… nam na rozwijanie tej dziaÅ‚alnoÅ›ci jeszcze szerzej, bÄ™dÄ… mogli z tego korzystać mieszkaÅ„cy Gniezna.
Najbardziej zasłużonym pracownikom stadniny wręczono nagrody i wyróżnienia. Pośród złożonych gratulacji padło także wiele zapewnień dotyczących dalszego funkcjonowania Stada Ogierów. Do słów tych składając życzenia administratorom i pracownikom, odniósł się także wicestarosta gnieźnieński Dariusz Pilak:
Po pierwsze chcÄ™ serdecznie podziÄ™kować za wszystkie przedsiÄ™wziÄ™cia, które realizujemy wspólnie. Po drugie chcÄ™ podkreÅ›lić, że 125 lat istnienia to tak naprawdÄ™ 125 lat dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej. Ludzie pracujÄ… tu po to, by mieć miejsca pracy i, żeby ich rodziny mogÅ‚y godnie żyć. PadÅ‚y tu dzisiaj sÅ‚owa, które mnie, jako starostÄ™ cieszÄ…, a mianowicie, że to przedsiÄ™biorstwo bÄ™dzie nadal istniaÅ‚o, bÄ™dzie realizowaÅ‚o zadania dla mieszkaÅ„ców naszego powiatu. Po trzecie, ziemia gnieźnieÅ„ska to 1000 lat wspólnej tradycji czÅ‚owieka i konia. Stado jest jej kontynuatorem. GratulujÄ…c bogatej tradycji, życzÄ™ wielu sukcesów oraz dalszego rozwoju na wielu pÅ‚aszczyznach – zwÅ‚aszcza sportowej i gospodarczej, oraz poszerzania oferowanych usÅ‚ug korzystnych dla Gospodarstwa z ekonomicznego punktu widzenia, a dla miasta i powiatu gnieźnieÅ„skiego jako produktu turystycznego, majÄ…cego duży wpÅ‚yw na atrakcyjność Ziemi GnieźnieÅ„skiej dla potencjalnego turysty odwiedzajÄ…cego naszÄ… „lokalnÄ… OjczyznÄ™”.
ajwiększą atrakcję dla uczestników uroczystości stanowił bezsprzecznie pokaz najpiękniejszych koni z Wielkopolski, zawody sportowe, wreszcie pokazy kaskaderskie.
Czy GnieźnieÅ„skie Stado Ogierów przetrwa jako jednostka gospodarcza, czas pokaże. Jak na razie współpraca z Gospodarstwem Rolno-Hodowlanym w Å»ydowie pozwala mu na normalne funkcjonowanie, co z satysfakcjÄ… odnotowujÄ… nie tylko miÅ‚oÅ›nicy koni i sportów jeździeckich, ale również mieszkaÅ„cy miasta i powiatu, dla których wielkÄ… stratÄ… byÅ‚oby wymazanie z krajobrazu miasta malowniczych powozów, bryczek, przejazdów czy … jesiennej „Pogoni za lisem”.